TS EN ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ

TS EN ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMLERİ

Gıda kaynaklı hastalıklar ve ölümleri ile bunlarla ilgili maliyetlerin azaltılmasının amaçlanması, tüketici ve alıcı firmaların-ülkelerin güvenli gıda talep etmeleri nedeniyle HACCP (Tehlike analizi ve Kritik Kontrol Noktaları) tabanlı gıda güvenliği yönetim sistemleri günümüzde giderek yaygınlaşmaktadır.

Gıda güvenliğini sağlamak ve belgelendirmek üzere çeşitli ülkelerdeki HACCP standartları yanında BRC(British Retails Concortium)  , IFS (international Food Standart) ve EFSIS gibi standartlar kullanılmaktaydı. BRC İngiliz, IFS Almanya ve Fransa tarafından kabul gördüğünden, İngiltere için BRC, Almanya-Fransa için IFS ve diğer ülkeler için HACCP belgesi alma ihtiyacı olabilmekte ve firmaların maliyetlerinin artmasını neden olmaktadır.

 HACCP’den ISO 22000’e geçiş

ISO (International Standart Organisation) tarafından hazırlanan ve 2005 yılı Eylül ayında yayınlanan ISO 22000 standardının, çeşitli ülkeler tarafından yayınlanmış HACCP standartların yerini alabilecek ve Dünya’da ISO 9000 gibi kabul görebilecek bir standart olması öngürülmektedir. HACCP belgeli firmalar ISO 22000 belgesine geçiş yapabileceklerdir. Ancak ISO 22000’in BRC ve IFS yerine geçip geçemeyeceğini zaman gösterecektir.

 ISO 22000, BRC, EFSİS, IFS Benzerliği

HACCP standartları genel olarak gıda üreticileri tarafından kullanılmaktadır.

ISO 22000 gıda üreticileri yanında, BRC, EFSİS, IFS gibi aşağıdaki sektörleri içeren malzeme, ekipman, kimyasal tedarikçileri ile depolama ve taşıma hizmeti veren gıda sektörü tedarikçi firmaları tarafından da belgelendirme amaçlı kullanılabilecektir:

          Hammadde tedarikçileri

          Hayvan yemi üreticileri

          Gıda nakliyeci firmaları

          Gıdayla temas eden ambalaj üreticileri

          Gıda depoları

          Gıda makineleri üreticileri

          Gıda sektörüne yönelik temizlik kimyasalı üreticileri

Entegrasyon

ISO 22000 tek başına kurulabilmektedir. ISO 9000'in kurulması zorunlu değildir. ISO 22000, diğer HACCP standartları gibi belgelendirme amacıyla kullanılmak üzere yayınlanmış olup, firmadaki ISO 9000, ISO 14000 gibi diğer yönetim sistemleri ile entegre kurulabilmektedir. Entegrasyonu kolaylaştırmak için ISO 22 000’in madde sıralaması ISO 9000’e benzetilmiştir.

Kapsam Dışı Ürün/Tesis

ISO 22000, HACCP’de olduğu gibi üretim hatları bazında belgelendirme imkanı sağlamaktadır. Bir hatta üretilen tüm ürünlerin kapsam içinde ele alınması gerekir. Ancak depo gibi tüm ortak kullanım alanları ISO 22000 kapsamı içinde olmak durumundadır.

 ISO 22000 HACCP Farkı

ISO 22000 gıda zincirindeki (girdi temini, üretim, dağıtım) boyunca mevcut ve potansiyel tehlikelerin tehlike analizi ile belirlenmesi, kontrol önlemlerinin (ön koşul ve/veya KKN) belirlenmesi, uygulanmasını,izlenmesini, sonuçlarının değerlendirilmesini ve analizini, iyileştirilmesini ve iç ve-dış şartlardaki değişiklikler doğrultusunda güncellenmesini talep eder. Şu ana kadar TSE 13001, DS 3027 vb. HACCP standartlarında ön koşullara (Cam kontrolü, kesici alet kontrolü, kimyasal madde kontrolü vb.) ait kontrol önlemleri ve bunların izlenmesi ve değerlendirilmesi konusu tetkiklerde gündeme gelmemekte idi.

Ayrıca ilk defa bir HACCP gıda güvenliği yönetim sistemi standardında bu kadar açık bir şekilde iki çeşit kontrol önlemi olduğu ifade edilmektedir: Ön koşul programları ve kritik kontrol noktaları. Kontrol önlemlerinin amacı tehlikelerin önlenmesi veya kabul edilebilir bir seviyeye indirilmesidir.

 ISO 22000’in getirdikleri

• ISO 22000, HACCP’ten farklı olarak, tamamen firma dışı uzmanlarca geliştirilmiş gıda güvenliği yönetim sisteminin (HACCP plan ve ön koşul programlarının) uygulanmasına, doğrulanma faaliyetlerinin tümümün veya bir kısmının firma dışı uzmanlarca yapılmasına imkan vermektedir.
• HACCP standartlarında allergen kontrolü genellikle açık olarak talep edilmezken, ISO 22000’in şartlarından birisidir.
• ISO 22000 ayrıca Codex Alimentarius tarafından yayınlanan genel gıda hijyen kuralları ile sektöre özgü iyi üretim uygulamalarına atıf yapmaktadır.
• GGYS'nin kurulması, uygulanması, güncellenmesi için iç iletişim yanında dış iletişimin şartı getirilmiştir. 
• Tehlikelerin değerlendirilmesinde risk analizi yapılması talep edilmektedir.
• Tehlikelerin ön koşul programları ve KKN'ler ile kontrolü talep edilmektedir.
• Ön koşulların yazılı hale getirilmesini talep etmektedir (Temizlik, bakım, kalibrasyon, çalışan hijyeni, depolama, taşıma vb.)
• KKN’lerde olduğu gibi önkoşullarda da izleme sisteminin ve düzeltme-düzeltici faaliyetlerin planlanmasını talep etmektedir.
• KKN'larında düzeltme ve düzeltici faaliyet talep etmektedir. ISO 9001:2000 'deki düzeltme ve düzeltici faaliyet kavramları kullanılmaktadır.
• Ön koşul ve KKN izleme sonuçlarının analizi ve sonuçlara göre sistemin iyileştirilmesini talep etmektedir.
• Girdi ve son ürünlerin ürün özelliklerinin, formulasyon, orijini içerecek şekilde, ayrıntılı tarifini ve düzenli gözden geçirilmesi talep etmektedir.
• Doğrulama ve geçerli kılma arasındaki fark açıklığı kavuşturulmuştur. Doğrulama planı ve doğrulama sonuçlarının ele alınması talep edilmektedir.
• Şüpheli ürün kavramını geliştirmiştir.
• Geri toplama ve geri çağırmayı içeren geri çekme kavramını geliştirmiştir.
• Gıda güvenliği politikası yanında gıda güvenliği hedefleri talep etmektedir.
• Gıda Güvenliği el kitabı hazırlanmasına yönelik açık bir talep bulunmamasına rağmen uygulama da yine de hazırlanması gerekecektir veya ISO 9001:2000 kalite el kitabının içine entegre edilecektir.
• Yönetimin gözden geçirme toplantısı gündemi gıda güvenliğine özel konuları içermektedir.

İRİS DANIŞMANLIK EĞİTİM